Açık Bilgisayar Ağı Nedir?

Ağ, en az iki makinenin birbiri ile iletişim kurabildiği yapıdır. Açık bilgisayar ağı ise doğrudan iletişim kurulabilen, lokasyon fark etmeksizin kurulabilen bağlantıyı ifade eder. Kapalı ağlara dışarıdan bağlanabilmek mümkün değildir. İnternet sistemi ve lokal ağlar birer kapalı ağ örneğidir. Global bir açık ağ olan internet ise belirli sınırlamalarla, bazı kısımları kapatılan ağdır. Çünkü her ne kadar internet açık bir ağ olsa da, ne sunuculara, ne de istemcilere serbest bağlantı kabul edilebilir bir durum değildir. Açık internet ağına açık biçimde bağlanan yerel ağlar da açık hale geleceğinden, bu ağlar korumasız sayılır. Bu gibi durumlarda, ağ geçitlerine firewall ve basit yönlendirici yazılım ve donanımlar eklenerek ağın kısıtlanması sağlanır.

Birçok bilgisayar arasında bağlantı kurulmasına olanak sağlayan ve aynı zamanda ortak bir paylaşım alanı yaratan ağa bilgisayar ağı denilmektedir. Bilgisayar ağı çeşidine göre farklılaşmak ile beraber, iki bilgisayardan binlerce bilgisayara kadar iletişim kurma imkanı sağlamaktadır. Çok farklı yerel ağ biçimleri söz konusu olabildiği gibi, günümüzde aktif biçimde kullanılan yöntem TCP/IP protokolü bazlı sistemlerdir. Açık ağlar farklı şekillerde inşa edilebilir. Ancak ağa bağlantı kurabilmek için ağ protokollerine uygun yapılandırma gerekli olacaktır.

İnternet bir açık ağ olmasına karşın, ağın üzerindeki tüm kullanıcıların diğeri ile dosya alışverişi yapması ve aygıtları kullanması mümkün değildir. Tam anlamıyla açık hizmet veren ağların, dışarıya kapalı yerel açık ağlar olduğu söylenebilir. Güvenlik nedeniyle her makine özel erişim sınırlamalarına tabidir.

Aynı mekanda bulunan ya da birbirine yakın bilgisayarların oluşturduğu ağlara yerel bilgisayar ağları (LAN, Local Area Network) denir. Bir ofiste bulunan birkaç bilgisayarın ve bir yazıcının birbirine bağlanması yerel bilgisayar ağına örnektir.

Farklı mekanlarda bulunan ya da birbirlerinden uzak bilgisayarların oluşturduğu ağlara ise geniş bölge ağları (WAN, Wide Area Network) adı verilir. Geniş bölge ağları, yerel bölge ağlarını birbirine bağlar. Farklı ülkelerde birimleri olan büyük bir şirketin bilgisayar ağı, farklı ülkelerdeki yerel bilgisayar ağlarını birbirine bağlayarak geniş bölge ağı meydana getirir.

Bilgisayar ağ çeşitleri arasında bulunan, Açık Bilgisayar Ağı Nedir? Diye merak edenler için tüm bilgisayar kullanıcılarının birbirleri ile iletişim kurmasını sağlayabilen ağ ortamı olarak adlandırılmaktadır. Bu ağ çeşidi için internet hizmetinin kullanımı örnek olarak verilebilmektedir. Bilgisayar ağı kapalı ya da açık olarak ayrıştırılabilmektedir. Kapalı ağlar özellik olarak internet erişimi olmayan kategoride yer almaktadır. Açık ağlar ise internet erişimi olan ağlar olarak nitelendirilmektedir.

Açık bilgisayar ağları birçok açıdan kolaylık sağlamaktadır. Açık bilgisayar ağları dosya paylaşma ve e-posta gönderme gibi farklı birçok işlemi yapmaya olanak sağlamaktadır. Bu ağın özelliği olarak ortak paylaşma imkanı sağlamasından dolayı kullanıcılara ekonomiklik ve zaman açısından kolaylık sağlamaktadır. Bilgisayarlar arası iletişim kolaylaştığından bilgi paylaşım imkanı daha fazla artmaktadır.

Açık bilgisayar ağları, tek yönlü veya çok yönlü hizmet vermek üzere programlanabilir. Örneğin, bazı ağlarda bağlanan kullanıcıların sadece ağdaki veriyi okumasına izin verilirken, bazılarının üzerinde değişiklik yapmasına ve içeriye veri yüklemesine izin verilebilir. Ağ yapılandırma protokollerinin niteliğine göre ağın standartları da bu nedenle değişir. Ayrıca geniş alanlarda çalışan kapalı ağlar da vardır. Wide Area Network (WAN) gibi sistemler kapalı birer ağdır global hizmet verebilmelerine karşın dışarıdan yetkisiz kişilerce erişilemezler.

İnternet yeryüzündeki en geniş açık bilgisayar ağıdır. Ancak, internet omurgasına kısmen bağlı veya bağımsız çalışan ağlar da bulunur. Örneğin, ülkelerin savunma altyapılarını kontrol eden ağlar, iletişim ağları, stratejik ağlar gibi yapıların dışarıdan erişilmesinin dahi tehlikeli olduğu yapılar olduğunu söylemek gerekir. Kapalı ağlarda dışarıdaki ağlara fiziksel erişim olabileceği gibi, tamamen kendi içerisinde çalışan bir sistem de söz konusu olabilir. Bu durum ağ yapılanması kurgulanırken planlanır. Yalnız, her ne şekilde olursa olsun, fiziksel erişimi olan ağların kapalılık özelliği delinebilir. Bu nedenle askeri ağlar ve stratejik ağlar, hiçbir yöntemle fiziksel olarak dışa bağlanmaz veya kablosuz olarak erişime açılmaz.

Yerel Alan Ağı – Local Area Network – (LAN)

Yerel alan ağı, göreceli olarak küçük bir alan ile sınırlıdır. Genellikle bir yazı laboratuarı, okul veya bina gibi bir coğrafi bölge ile sınırlıdır. Bir ağa bağlı olan bilgisayarlar, genel olarak sunucular ya da iş istasyonları olarak sınıflandırılır. Sunucular genellikle insanlar tarafından doğrudan kullanılmaz. Aksi olarak ağdaki diğer bilgisayar, kullanıcı ve hizmetleri sağlayabilmek için sürekli olarak çalışırlar. Sağlanan hizmetler ise yazdırma ve faks, yazılım barındırma, dosya depolama ve paylaşma, mesajlaşma, veri depolama ve alma, ağın kaynakları için tam erişim kontrolü ve daha birçok hizmet içerebilir.

İş istasyonları, tipik olarak kendileri aracılığıyla şebeke ile etkilişime geçen bir kullanıcıya sahip olduğu için çağrılır. İş istasyonları genel olarak, bir bilgisayar, klavye, fare ve ekrandan oluşan bir dizüstü bilgisayardan oluşmaktadır. Tablet bilgisayarların, iPad ve iPhone gibi dokunmatik cihazların ortaya çıkması ile birlikte, ağ servislerini kullanma becerileri ile iş istasyonu tanımımız da değişmiştir. Artık bu tip beceriler geliştikçe, bu cihazları içerecek şekilde gelişmektedir.

Sunucular ise iş istasyonlarından daha güçlüdür. Ancak yapılandırılması ihtiyaçlara göre olmaktadır. Buna örnek olarak, bir grup sunucunun güvenli bir alanda, insanlardan uzakta bulunmasını gösterebiliriz. Bu sunucuya yalnızca ağ üzerinden erişilebilir. Bu tip durumlarda, sunucuların özel bir ekran ya da klavye olmadan çalışabilmesi doğal hale gelmiştir. Bununla beraber sunucunun işlemci, sabit sürücü, ana bellek boyutu ve hızı da sistemin maliyetine önemli ölçüde katkı sağlamaktadır. Diğer yandan bakacak olursak, bir iş istasyonunda daha fazla bellek ya da çalışma belleği gerekmiyor olabilir. Ancak kullanıcının ihtiyacını karşılaması için pahalı bir ekran gerekebilir. Bu sebeple bir ağdaki her bilgisayar uygun bir şekilde yapılandırılmış olmalıdır.

Tek bir LAN üzerinde bilgisayarlar ve sunucular, kablo veya kablosuz olarak bağlanabilir. Kablo ya da kablosuz erişim, kablosuz erişim noktaları ile mümkün hale gelmektedir. Buna da WAP denilmektedir. WAP cihazları bilgisayarlar ve şebekeler arasında bir köprü oluşturmaktadır. Yalnızca bir WAP, yüzlerce hatta binlerce kablosuz kullanıcıyı bir ağa bağlamak için teorik olarak yeterli kapasiteye sahiptir. Ancak pratikte, kapasite daha yetersiz olabilmektedir.

Buna nazaran kablolu bağlantılar her zaman en hızlı olandır. Yani sunucular daima kablolu ağ ile bağlanacaktır. Masaüstü bilgisayarlar yani iş istasyonları da kablo ile ağa bağlanmaktadır. Çünkü hem kablosuz adaptörler maliyet yükseltir. Hem de yetersiz bir bağlantı oluşturacaktır. Bu sebeple iş istasyonları kurulurken kablolu bağlantı yapılır. Bu sayede hem daha kolay hem de daha az maliyet ile işin üstesinden gelinebilmektedir. Bu sebeple masaüstü bilgisayarlarda verim alabilmek için mutlaka kablolu bağlantı esas alınmalıdır.

Geniş Alan Ağı – Wide Area Network (WAN)

Geniş alan ağları, bir ülkeyi hatta daha büyük bir coğrafi bölgedeki ağları birbirine bağlamaktadır. Bu tip ağlara bağlanabilmek için devasa okyanuslar arası kablolama ya da uydu bağlantıları kullanılmaktadır.

Örnek verecek olursak; Florida’da bulunan bir okulda bir WAN kullanılarak, hiçbir fatura ödemen Tokyo’daki başka bir okulla görüşülebilir. Böylece birkaç saniye içerisinde iletişim kurulmuş olur. Bir iş istasyonu üzerine mikrofon ve web kamerası bağladığınızda, dünyanın diğer ucundaki biri ile gerçek zamanlı telekonferans yapabilirsiniz. WAN, içeriğine bakıldığında karmaşık bir yapıdır. Geniş alan ağları arasında, en meşhuru ve hepimizin bildiği internettir. Örnek olarak ta , bu yazıyı okumanız gösterilebilir. Yerel ve metropolitan ağları internet gibi küresel iletişim ağlarına bağlamak için köprüler, çoklayıcılar ve yönlendiriciler kullanılmaktadır. Bu da kullanıcılar tarafından bir geniş alan ağının, bir yerel alan ağından farklı görünmemesini sağlamaktadır.